29.05.2025 Spedycja drogowa

KONWENCJA TIR JAKO KLUCZ TRANSPORTU MIĘDZYNARODOWEGO TOWARÓW

Zacznijmy od słowa TIR, co oznacza?

Potocznie przyjęło się tak mówić o ciągnikach siodłowych. Zazwyczaj tak sobie kojarzymy to słowo, definicja tego terminu stanowi jednak nazwę międzynarodowej konwencji celnej, od francuskiego wyrażenia „Transports Internationaux Routiers”, co oznacza „Międzynarodowy Transport Drogowy”.

Jaki jest cel konwencji TIR i na czym polega procedura?

Konwencja TIR upraszcza tranzyt towarów, zmniejszając formalności celne, zwiększając efektywność handlu międzynarodowego. Jest to umowa regulująca procedury w transporcie międzynarodowym.

Procedurę można stosować wyłącznie w stosunku do międzynarodowego transportu drogowego ale nie do wszystkich takich transportów. Stosujemy ją gdy następuje przekroczenie granicy celnej np. poza Unie Europejską, ale także gdy trasa obejmuje przejazd przez terytorium państwa poza obszar państw objętych umową. Jakie towary przewozimy zgodnie z konwencją? Prawie wszystkie towary. Wykluczone zostały jedynie papierosy oraz większość produktów alkoholowych ( w tym przypadku dopuszczalny jest przewóz piwa oraz wina). Przepisy zezwalają również na przewóz tytoniu w formie surowej.

Główne aspekty konwencji

• System TIR wymaga od przewoźników posiadania gwarancji (np. w formie ubezpieczenia). Uprawnienia do korzystania z systemu TIR posiadają przewoźnicy drogowi, którzy są zarejestrowani w swoich krajach i posiadają akredytację wydaną przez krajowe stowarzyszenie transportowe, członka IRU.
• Przewoźnicy korzystają z jednolitego dokumentu (książki TIR), który służy jako deklaracja celna i jest akceptowany w każdym kraju uczestniczącym w systemie.
• Towary są przewożone w pojazdach lub kontenerach z celnymi plombami, co ma zapobiegać nieuprawnionemu dostępowi do ładunku w trakcie transportu.
• System TIR bazuje na użyciu karnetów TIR, które są międzynarodowymi dokumentami celnymi umożliwiającymi przewóz towarów bez konieczności dokonywania pełnej kontroli granicznej przy każdym przekroczeniu granicy.

Karnet TIR

Dokumentem w systemie TIR jest wspomniany już karnet TIR. W Polsce karnety TIR wydaje Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników na podstawie zezwolenia wydanego przez Dyrektora Izby Celnej w Warszawie. Karnet TIR, oprócz zgłoszenia celnego, dla administracji celnych pełni także rolę dokumentu gwarancyjnego. Jak go uzyskać ?

• Firma transportowa musi spełniać określone wymogi, a także przejść proces akredytacji w organizacji narodowej stowarzyszonej z Międzynarodową Unią Transportu Drogowego (IRU). Firma musi działać legalnie, musi posiadać odpowiednie licencje czy ubezpieczenie.
• Firma składa wniosek z kompletem dokumentów potwierdzających spełnienie wymogów, a także gwarancję finansową. Ważna jest również znajomość postanowień konwencji, czy szkolenia w tym zakresie oraz udokumentowane doświadczenie w transporcie międzynarodowym.
• Wydanie karnetu. Karnet wydawany jest na konkretny pojazd drogowy lub kontener.

Decyzja ma zastosowanie od 26 czerwca 2009 r.

Główny dokument konwencji TIR

Decyzja rady 2009/477/WE z dnia 28 maja 2009 r. w sprawie opublikowania w skonsolidowanej formie tekstu Konwencji celnej dotyczącej międzynarodowego przewozu towarów z zastosowaniem karnetów TIR (konwencja TIR) z dnia 14 listopada 1975 r. ze zmianami wprowadzonymi do konwencji od tej daty (Dz.U. L 165 z 26.6.2009, s. 1–94)

Kolejne zmiany do decyzji 2009/477/WE zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Jeżeli poszukujesz spedycji drogowej, która zajmie się Twoimi przesyłkami wyślij zapytanie

Anna Ciupak | Area Road Sales Manager